Uproszczone postępowanie restrukturyzacyjne w ramach tarczy 4.0 – szansa dla zadłużonych przedsiębiorców w czasach epidemii Covid-19

19 czerwca została uchwalona ustawa (tarcza 4.0) wprowadzająca tzw. uproszczone postępowanie restrukturyzacyjne, które mogą zastosować min. przedsiębiorcy znajdujący się w trudnej sytuacji ekonomicznej – już niewypłacalni lub zagrożeni niewypłacalnością.

Na czym polega uproszczone postępowanie restrukturyzacyjne (UPR)

Postępowanie to uruchamia dłużnik zawierając z doradcą restrukturyzacyjnym (nowy, licencjonowany zawód funkcjonujący od początku 2016 r.), umowę, na podstawie której przygotowują dla wierzycieli propozycje porozumienia dotyczące restrukturyzacji długów przedsiębiorcy (tzw. układu), przewidujące najczęściej częściowe umorzenie tych długów oraz zasady ich dalszej spłaty w przyszłości. Doradca pełni w takim postępowaniu funkcję tzw. nadzorcy układu, który będzie chciał zawrzeć dłużnik z wierzycielami.

Po zawarciu umowy z doradcą, przygotowaniu przez dłużnika propozycji układowych oraz spisu wierzytelności, w tym spisu wierzytelności spornych, umieszcza on ogłoszenie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym o otwarciu postępowania o zatwierdzenie układu.

Postępowanie w przeważającej części toczy się więc poza sądem, który występuje dopiero na ostatnim etapie, kontrolując układ przyjęty przez wierzycieli.

Zawieszenie i ograniczenie egzekucji

Najważniejszym skutkiem dokonania takiego ogłoszenia w MSiG jest zawieszenie prowadzonych przeciwko dłużnikowi postępowań egzekucyjnych, które mają być objęte UPR, na czas prowadzenia tego postępowania, a jednocześnie w tym czasie nie można przeciwko dłużnikowi wszczynać nowych egzekucji oraz dokonywać zabezpieczeń roszczeń wierzycieli na jego majątku.

Bardzo ważną kwestią jest fakt, iż jeśli propozycje układowe dłużnika przewidują pełne zabezpieczenie wierzycieli posiadających wierzytelności zabezpieczone na mieniu dłużnika min. hipoteką, zastawem, zastawem rejestrowym lub zastawem skarbowym, to do objęcia tej wierzytelności układem nie jest konieczna zgoda wierzyciela!

Sąd może uchylić skutki takiego zawieszenia egzekucji, jeśli uzna, że prowadzą one do pokrzywdzenia wierzycieli.  

Od dnia dokonania obwieszczenia w MSiG do dnia umorzenia lub zakończenia postępowania dłużnik może dokonywać czynności tzw. zwykłego zarządu, czyli podejmować bieżące, codzienne czynności związane z prowadzonym przedsiębiorstwem. Na dokonanie czynności przekraczających ten zakres wymagana będzie zgoda nadzorcy układu. Szczegóły określone zostaną zapewne w umowie z doradcą, który będzie pełnił tę funkcję. Zgoda może zostać udzielona również po dokonaniu czynności, w terminie trzydziestu dni od dnia jej dokonania. Czynność przekraczająca zakres zwykłego zarządu dokonana bez wymaganej zgody jest nieważna.

Zbieranie głosów oraz zgromadzenie wierzycieli

Aby zawrzeć układ dłużnik musi zebrać na piśmie głosy wierzycieli na specjalnych kartach do głosowania. Niezależnie od tego nadzorca układu może wyznaczyć termin zgromadzenia wierzycieli w celu zorganizowania głosowania nad układem. Jeżeli istnieją możliwości techniczne, głosowanie na zgromadzeniu wierzycieli może zostać przeprowadzone również z wykorzystaniem elektronicznych środków komunikacji.

Układ jest przyjęty, jeżeli za jego przyjęciem wypowie się większość wierzycieli uprawnionych do głosowania nad układem, mających łącznie co najmniej dwie trzecie sumy wierzytelności uprawniających do głosowania nad układem.

Jeśli wierzyciele zagłosują za układem z dłużnikiem, ostatnią konieczną czynnością jest zatwierdzenie takiego układu przez sąd.

Dłużnik ma ograniczony czas

Wniosek o zatwierdzenie układu w sądzie dłużnik będzie musiał złożyć w ciągu 4 miesięcy od daty opublikowania obwieszczenia o wszczęciu postępowania w MSiG. Jeśli w tym czasie przedsiębiorca nie zawrze porozumienia z wierzycielami, ochrona przedsiębiorstwa wygaśnie i dalej będą mogły być prowadzone wstrzymane w tym czasie postępowania sądowe oraz egzekucyjne.

W przypadku dokonania przez dłużnika obwieszczenia w MSiG w złej wierze, wierzycielowi, a także osobie trzeciej przysługuje roszczenie o naprawienie szkody.

radca prawny Rafał Rusek